Porównanie: stare wałbrzyskie kopalnie kontra kopalnia Zagłębia Ruhry Zollverein w Essen

Kopalnia i koksownia Zollverein (Zeche Zollverein) w Essen

Od lat 50-tych dwudziestego wieku to największy tego typu obiekt w Europie.
Początki kopalni: 1847 rok.
Linia kolejowa: 1847 rok.

Ważne daty dla wydobycia węgla:

• 1851 rok: 13 000 ton i 256 zatrudnionych;
• 1900 rok: 1 900 000 ton;
• 1937 rok : 3 600 000 ton i 6800 zatrudnionych.

Koniec wydobycia węgla i zamknięcie koksowni

Kopalnia zakończyła działalność w 1986 roku po 139 latach od powstania. Koksownia podzieliła los kopalni w 1993 roku.

Od roku 2001 teren wraz z obiektami poprzemysłowymi został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

W ostatnich latach obszarowi kopalni i koksowni nadaje się funkcję wspierającą przemysł artystyczny i design. W 2010 roku Essen było Europejską Stolicą Kultury. Na terenie kompleksu  zorganizowano wiele imprez towarzyszących temu wydarzeniu. Samą strefę stopniowo przekształca się w powierzchnię rekreacyjną ze ścieżkami rowerowymi i spacerowymi. Nowe muzeum Ruhry, Ośrodek Wzornictwa Nadrenii Północnej – Westfalii czy Gmach Szkoły Zarządzania i Projektowana Sanaa to tylko jedne z licznych, nowych przedsięwzięć na terenie dawnego obiektu znajdującym się na Europejskim Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego.

Wałbrzyskie Kopalnie Węgla Kamiennego Julia (Fuchs, Biały Kamień, Thorez) oraz wałbrzyskie koksownie

Początki kopalni: 1770 rok.
Linia kolejowa: Świebodzice- 1844 rok, Wałbrzych 1853 rok.

Ważne daty dla wydobycia węgla:

• 1806 rok – 16 100 ton;
• 1858 rok – 202 476 ton przy 936 zatrudnionych;
• 1906 rok – 824 245 ton przy 3561 zatrudnionych;
• 1937 rok – 1 686 090 ton przy 4793 zatrudnionych;
• 1955 rok – 1 149 409 przy 6192 zatrudnionych;
• 1996 rok – 215 043 przy 1169 zatrudnionych.

Wałbrzyskie kopalnie – koniec wydobycia i co dalej?

Ostatnia wałbrzyska kopalnia została zamknięta ostatecznie w 1996 roku po 226 latach działalności. Koksownia działa po dziś dzień, a niezbędny węgiel sprowadzany jest do Wałbrzycha koleją. Dziś w kopalni znajduje się Centrum Nauki i Sztuki z bogatą ofertą kulturalną. Działa tu m.in. Muzeum Przemysłu i Techniki, odbywają się tu festiwale, warsztaty czy spotkania biznesowe. Sama kopalnia wraz z infrastrukturą znajduje się na Europejskim Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego.

Zagłębie wałbrzyskie jest starsze niż kompleks Zollverein

Na przestrzeni ostatnich 150 lat nie rozwinęło się jednak do takich rozmiarów jak porównywalne obiekty w Essen. Główny środek transportu – kolej do Wałbrzycha trafiła w 1853 roku zastępując Drogę Węglową łączącą Wałbrzych z Malczycami. Kolej do Zollverein dotarła w 1847 r. Dzięki połączeniu kolejowemu funkcjonuje po dziś dzień wałbrzyska koksownia. Do 1875 r. obie kopalnie rozwijały się bardzo podobnie. Osiągnęły wydobycie na poziomie ok. 500 000 ton węgla rocznie.

W szczytowym okresie wydobywczym w wałbrzyskich kopalniach, w 1937 roku pozyskiwano prawie 1 700 tyś. ton węgla wobec 3 600 tyś. ton ze złóż w Zollverein. W tym samym czasie w zagłębiu wałbrzyskim było zatrudnionych 4800 pracowników wobec 6800 pracowników kopalni w Essen. Statystycznie wałbrzyski górnik wydobywał około 355 kg węgla wobec 530 kg czarnego złota wydobywanego przez górnika z kopalni w Zollverein.

Warte odnotowania są też statystyki koksownicze. W 1900 r. w Wałbrzychu pracowało 948 komór piecowych, których wydajność wynosiła 540 tys. ton koksu rocznie. W 1914 na terenie Zollverein działało 250 pieców koksowniczych, a produkcja koksu przekroczyła 500 tys. ton rocznie w 1918 r.

Kompleks Zollverein zamknięto w 1986 roku. Niedługo później podobny los spotkał wałbrzyskie kopalnie

Kompleks Zollverein zlikwidowano ponieważ eksploatowane pokłady węgla uległy wyczerpaniu. W 1982 roku zakład w Essen osiągnął wydobycie aż 3,2 mln ton. Zagłębie wałbrzyskie zakończyło działalność dziesięć lat później. Stało się to m.in. za sprawą braku modernizacji infrastruktury, ogólnemu spadkowi wydobycia węgla oraz przerostowi zatrudnienia (315 tyś ton w 1990 roku przy zatrudnieniu 3500 osób czyli statystycznie 90 kg węgla na zatrudnionego).

Po Zollverein pozostała porzucona i zakonserwowana dla przyszłych pokoleń technika. Stara Kopalnia w Wałbrzychu może iść podobną drogą

W Wałbrzychu historia górnictwa od XVI wieku oraz technika wciąż czekająca na dalszą konserwację. Kompleks turystyki przemysłowej Stara Kopalnia  na terenie dawnej kopalni „Julia” z własną historią i własnymi osiągnięciami w górnictwie i przetwórstwie węgla jest na dobrej drodze by stać się dolnośląskim kompleksem podobnym do Zollverein. Stara Kopalnia wałbrzyska wciąż czeka na odkrycie i z roku na rok znów ma coraz więcej do zaoferowania.  Jak zawsze polecam!

Inne podobne artykuły porównujące wybrane miejsce z listy UNESCO z miejscem na Dolnym Śląsku:

1. Jaskinie Słowackiego Krasu i Jaskinie Krasu Aggtelek (Słowacja, Węgry) – Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie;
2. Kolumna św. Trójcy w Ołomuńcu (Czechy) – Kolumna św. Trójcy w Bystrzycy Kłodzkiej;
3. Benedyktyńskie opactwo i bazylika w Sankt Gallen (Szwajcaria) – Opactwo i bazylika w Krzeszowie;
4. Twierdza Luksemburg (Luksemburg) – Twierdza Kłodzko;
5. Grobla Olbrzymów (Irlandia Północna) – Małe Organy Myśliborskie;