Historyczne Centrum Warszawy zostało objęte wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1980 roku
W uzasadnieniu komisja podała, że jest to fenomen na skalę światową. Ten fragment stolicy jest przykładem kompleksowej rekonstrukcji praktycznie od zera w krótkim czasie, co pokazało determinację narodu polskiego. W sierpniu 1944, w czasie Powstania Warszawskiego, przeszło 85% zabudowy Starego Miasta zostało zniszczone przez oddziały hitlerowskie.
Historyczne Centrum obejmuje: Stare Miasto z Zamkiem Królewskim, w obrębie średniowiecznych murów obronnych, przylegającą do niego skarpę Wiślaną z bernardyńskim kościołem św. Anny, ulicą Podwale oraz częścią Przedmieścia Freta do ulicy Mostowej.
Zniszczenie Warszawy podczas II wojny światowej
W 1944 roku Warszawa została celowo unicestwiona przez niemieckiego okupanta, którego intencją było zniszczenie setek lat tradycji polskiego państwa. Natomiast karą za działalność ruchu oporu była zamiana stolicy Polski w ruinę.
Odbudowa historycznego miasta, które zostało zniszczone w 85%, była wynikiem nieustępliwości jego mieszkańców oraz wsparcia całego narodu. Jest to wybitny przykład niemal całkowitej rekonstrukcji okresu historii obejmującego XIII-XX wiek.
Zrekonstruowano zatem Stare Miasto w jego historycznej formie urbanistycznej i architektonicznej, aby zamanifestować troskę i uwagę, mającą na celu zapewnienie przetrwania jednego z najważniejszych świadectw polskiej kultury.
Warszawa jest symbolem władzy elekcyjnej i tolerancji, w którym przyjęto pierwszą demokratyczną europejską konstytucję, Konstytucję 3-go Maja 1791, została odbudowana. Całościowo odtworzono plan urbanistyczny wraz z Rynkiem Starego Miasta, domami mieszczańskimi, przebiegiem murów miejskich oraz Zamku Królewskiego, a także istotnych budynków sakralnych. Równocześnie rekonstrukcja ta jest przykładem ilustrującym efektywność działań konserwatorskich w drugiej połowie XX wieku, które pozwoliły na całościową odbudowę złożonego zespołu zabudowy.
Wpis: Stare Miasto w Warszawie. Kryteria obiektu: K II, VI. Na liście UNESCO od 1980 r. Wizyta: listopad 2013. Numer na liście UNESCO: 30
