Krajobraz zabytkowego kompleksu przemysłowego skradającego się z kopalni i koksowni Zollverein w Essen to świadectwo wysokiego poziomu rozwoju i schyłku gałęzi, która odegrała znaczącą rolę na przestrzeni ostatnich 150 lat. Początki kopalni sięgają 1847 roku. W połowie XX wieku ten zespół infrastruktury uważany był za największy kompleks tego typu w Europie. Przeobrażenia i zmiany ekonomiczne doprowadziły do zamknięcia, najpierw w 1986 r. kopalni, a następnie w 1993 r. koksowni. Dziś miejsce to jest wyjątkowe zarówno pod względem historycznym jak i architektonicznym.
Wpis: Kompleks przemysłowy kopalni Zollverein w Essen. Kryteria obiektu: K II, III. Wpis na listę UNESCO: 2001 r. Wizyta: kwiecień 2018 r. Numer na liście UNESCO: 975, mój: 185.
