Obiekty z Listy UNESCO w Bośni i Hercegowinie to pięć wpisów luźno rozrzucone po górzystym kraju
Bośnia wciąż czeka na odkrycie, Sarajewo aż się prosi o wpis na listę UNESCO. Póki co nadal oczekuje w kolejce. Puszcze bukowe i średniowieczne stećki są wpisami transgranicznymi.
2/5
2. Most Mahmeda Paszy Sokolovicia. Višegrad
Most znajduje się w Višegradzie we wschodniej Bośni i Hercegowinie, nad rzeką Driną. Został zbudowany przez Muhammada Pasę Sokolovicia pod koniec XVI wieku. Ten most o długości 179,5 m jest arcydziełem Sinana*, jednego z największych architektów i inżynierów klasycznego okresu osmańskiego. Niezwykle eleganckie proporcje i monumentalna szlachetność całej budowli świadczą o wielkości tego stylu architektonicznego. 11 murowanych łuków o rozpiętościach od 11 m do 15 m z prostokątnym podejściem od lewego brzegu rzeki.
*Sinan jest także autorem Starego Mostu w Mostarze
1. Obszar Starego Mostu na Starym Mieście w Mostarze
Mostar – nieformalna stolica Hercegowiny, ok. 100 km na południowy-zachód od Sarajewa, 1300 km od Wrocławia.
Historyczne miasto Mostar, zbudowane w głębokiej dolinie rzeki Naretwa, rozwijało się w XV i XVI wieku jako miasto graniczne imperium osmańskiego oraz później w XIX i XX wieku jako część monarchii austro-węgierskiej. Mostar znany jest z charakterystycznej tureckiej architektury mieszkalnej oraz ze Starego Mostu, od którego pochodzi nazwa miasta. Podczas wojny 1990 roku większa część miasta historycznego, łącznie ze Starym Mostem, zaprojektowanym przez znanego architekta Sinana, uległa zniszczeniu.
Stary Most został niedawno odbudowany podobnie jak wiele budowli Starego Miasta, odnowionych lub zrekonstruowanych z pomocą międzynarodowego komitetu naukowego powołanego przez UNESCO. Okolica Starego Mostu nosząca cechy architektury przedottomańskiej, wschodnioottomańskiej, śródziemnomorskiej i zachodnioeuropejskiej jest wybitnym przykładem osadnictwa miejskiego o wielokulturowym charakterze. Odbudowane Stary Most i Stare Miasto w Mostarze stały się symbolem pojednania, międzynarodowej współpracy oraz współistnienia społeczności różniących się pod względem kulturalnym, etnicznym i religijnym.
Mostar 2010 r. Parkuję w pobliżu zrujnowanej, ogrodzonej płotem kamienicy, której tynki wyglądają jak sito. Po drodze na most spotkam jeszcze takich wiele.
Od marca 1992 roku Mostar znajdował się w granicach niepodległej Bośni i Hercegowiny. Jednak w maju 1992 roku rozpętały się bratobójcze walki. W mieście toczyły się najpierw walki Bośniaków i Chorwatów przeciwko Serbom, a następnie, od maja 1993 roku, Chorwatów z Bośniakami. Przez 10 miesięcy Chorwaci oblegali wschodnią część miasta zamieszkaną przez bośniackich muzułmanów. Została ona niemal doszczętnie zniszczona. Zburzono większość zabytków architektury, w tym wszystkie meczety z XVII-XVIII wieku. Zawieszenie broni pomiędzy Chorwatami i Bośniakami podpisano 25 lutego 1994 roku. Od tego czasu miasto, pod nadzorem międzynarodowym, pozostaje podzielone na dwie niechętne sobie części – bośniacką (muzułmańską) i chorwacką. Jeszcze pięć lat po wojnie miasto nie było bezpieczne. Wciąż dochodziło do utarczek między mieszkańcami obu jego części. (…) Ludziom wciąż trudno zapomnieć o zbrodniach i okrucieństwie tamtych dni.
Spacerkiem kieruję się na most i wschodnią dzielnicę.
Najstarszy łuk kamiennego mostu zwanego Kriva Cuprija został zbudowany w 1558 roku. Sam Stary Most został ukończony w 1566 roku i został okrzyknięty jednym z największych osiągnięć architektonicznych na Bałkanach kontrolowanych przez Turków. Kamienny most jest wierną repliką oryginału mostu, który stał przez ponad 400 lat, aż do 9 listopada 1993 roku, kiedy to celowo został ostrzelany przez chorwackie czołgi i uległ zniszczeniu. Jego długość to 28,7 metrów, wysokość 21 metrów nad poziom wody latem, a szerokość to 4,15 m. Trasa w kierunku mostu jest brukowaną ulicą. Aby przejść na drugą stronę rzeki Neretwy, trzeba pokonać kilkadziesiąt kamiennych schodów. Wschodnia część miasta to przede wszystkim Stary Bazar – Kujundziluk, którego nazwa pochodzi od złotników, którzy tradycyjnie tworzą i sprzedają swoje wyroby na tej ulicy, ale też zbudowany w 1552 roku najstarszy meczet w Mostarze –Cehaj Meczet.
Kilka fotek, drobne pamiątki min. długopis z pocisków od AK-47 oraz urocze kapcie z pomponami. Wreszcie kebab za 2 BaMy i …..czas w dalszą drogę.
Wpis: Dzielnica Starego Mostu w Mostarze. Kryteria obiektu: K VI. Wpis na listę UNESCO: 2005 r. Wizyta: lipiec 2010 r. Numer na liście UNESCO: 946