Aktualnie duńskie obiekty z listy UNESCO to 11 wpisów znajdujących się na Półwyspie Jutlandzkim (4), Wyspie Zelandia (4) i na Grenlandii (3)

Półwysep Jutlandzki oraz wyspa Zelandia są łatwo dostępne. Wyprawa po duńskie obiekty z listy UNESCO leżące na Grenlandii może być prawdziwą przygodą

5/11


5. Wybrzeże Morza Wattowego – duński wpis na listę UNESCO współdzielony z dwoma krajami

Wybrzeża Morza Wattowego jest na duńskiej liście obiektów UNESCO od czerwca 2014 roku. Dziś to liczący ok. 500 km pas nadmorski należący do trzech krajów: Danii, Niemiec i Holandii. Charakteryzuje się rozległymi równinami pływowymi z wieloma wyspami, wydmami, plażami i bagnami pływowymi. Ten krajobraz powstawał głównie dzięki przypływom sztormowym, falom i prądom morskim. Obszar Morza Wattowego słynie z bogatej fauny i flory. Rocznie przybywa tu ponad 12 milionów ptaków. Rozmnażają się oraz zimują. Teren Morza Wattowego to siedlisko różnorodnych roślin i zwierząt morskich.  Można tu spotkać fokę pospolitą, fokę szarą, delfina białonosego oraz morświna.

Watty na wyspie Romo
Jeden wielu mieszkańców
W drodze na wyspę Mando


4. Kurhany, kamienie runiczne i kościół w Jelling

Dwa kurhany i starszy (mniejszy) kamień runiczny z napisem „Król Gorm stawia ten nagrobek swojej żonie Tyrze, pani Danii” pochodzą z ok. X w. z czasów panowania pierwszego duńskiego króla Gorma Starego. Stanowią wyjątkowy przykład nordyckiej kultury pogańskiej. Drugi z kamieni, młodszy o kilkadziesiąt lat, został postawiony przez Harolda Sinoziębego i zawiera napis: „Król Harald zlecił postawienie tego pomnika dla Gorma, swego ojca, i Tyry, swojej matki – ten Harald, który rządził Danią i całą Nordią i który uczynił Duńczyków chrześcijanami”. Kamień Haralda jest wysoki na 2,4 metra i waży ok. 10 ton. Posiada najstarszy wizerunek Chrystusa odnaleziony w Danii. Wraz z pobliskim kościołem są świadectwem przechodzenia w połowie X w. ludu duńskiego na chrześcijaństwo.

Jelling, kurhany grobowe
Kamienie z Jelling
Kościół w Jelling


3. Stevns Klint

Geologiczna „odkrywka” Stevns Klint to klif rozciągający się na długości 15 km u wybrzeży Morza Bałtyckiego. Niezwykłe urwisko, to przekrój przez historię Ziemi. To wyjątkowy dowód na to jak wielki wpływ na naszą planetę miał meteoryt Chicxulub, który uderzył w Ziemię ok. 65 milionów lat temu, pod koniec epoki kredy. Wg naukowców to wydarzenie spowodowało najbardziej niezwykłe w historii, masowe wymieranie żywych organizmów na naszej planecie. Chicuxulub odpowiedzialny jest za zniknięcie ok. 50 procent ówczesnego życia. Przekrój przez urwisko to rejestr chmur opadowych towarzyszących zderzeniu Ziemi z meteorytem (dokładne miejsce uderzenia to dno oceanu u wybrzeży Półwyspu Jukatan w Meksyku). Urwisko Stevns Klint jest zapisem przeobrażeń po katastrofie i procesów odradzania się fauny i flory po masowej zagładzie.

Fascynujący fragment wybrzeża
Urwisko jest fantastyczną geologiczną odkrywką
Karkołomna, niebezpieczna ścieżka wzdłuż klifu


2. Zamek Kronborg, chyba najbardziej znany duński obiekt z listy UNESCO

Na północno wschodnim skraju wyspy Zelandia, w Helsingor znajduje się zamek królewski Kronborg. Położony jest nad cieśniną Sund oddzielającą Danię od Szwecji. Został wzniesiony w najwęższym, niezwykle strategicznym punkcie liczącym cztery kilometry przesmyku cieśniny Oresund. W średniowieczu twierdza Krogen na Zelandii vis a vis zamku Helsingborg na Skanii należały do Danii co dawało jej pełną kontrolę nad jednym z dwóch żeglownych szlaków łączących Morze Północne z Bałtyckim. Pomiędzy XVI i XVIII w. zamek odgrywał kluczową rolę w historii Europy Północnej. Prace budowlane nad renesansowym zamkiem rozpoczęły się w 1574 r., a pod koniec XVII w., zgodnie z założeniami ówczesnej architektury wojskowej, umocniono jego system obronny. Od pożaru w 1629 roku i po dziesięcioletnim okresie odbudowy zamek nigdy nie był przebudowywany. W świecie znany jest jako zamek Elsinor, miejsce akcji Szekspirowskiego dramatu pt. „Hamlet”.

Magiczne wieże zamku Kronborg
Pobliskie fortyfikacje ukazują Kronborg w innej perspektywie


1. Katedra w Roskilde

Roskilde leży na wyspie Zelandia. Jest „ukryte” we fiordzie o tej samej nazwie. Swoje początki zawdzięcza Haroldowi Sinozębemu, który przeniósł tu stolicę z Jeling. Harold wybudował rezydencję oraz niewielki kościół w którym został pochowany po śmierci w 987 roku. Jego zwłoki zostały przewiezione tu z wyspy Wolin. I tak Roskilde stało się miejscem pochówku monarchów duńskich, a z czasem najważniejszym kościołem w Danii. Katedra zbudowana z cegły należy dziś do duńskiego kościoła luterańskiego. Liczy sobie ponad 800 lat. Jest jednym z najwcześniejszych przykładów katedr gotyckich w Skandynawii oraz prekursorką tzw. gotyku ceglanego w Północnej Europie. Wysokość wież to prawie 76 metrów. Od XV w. katedra stanowi mauzoleum duńskiej rodziny królewskiej. Budowla, jako duński obiekt na liście UNESCO figuruje od 1995 roku.

Do katedry w Roskilde przewieziono zwłoki Harolda Sinozębego, który zmarł na Wolinie
Katedra jest miejscem pochówku duńskich królów


5/10